Mô phỏng chip AI Taichi-II. Ảnh: DigiAlps
Chip Taichi đầu tiên được các nhà nghiên cứu giới thiệu hồi tháng 4/2024. Thay vì dựa vào bộ phận điện tử, thiết bị cực nhỏ dạng module này hoạt động nhờ photon hay các hạt ánh sáng. Những photon này vận hành các công tắc điện rất nhỏ bật/tắt khi có điện áp. So với phiên bản tiền nhiệm, Taichi-II hiệu quả hơn 40% trong nhiệm vụ phân loại, bao gồm sắp xếp và nhận dạng nhiều loại thông tin khác nhau, cải thiện hiệu suất năng lượng gấp 6 lần trong điều kiện ánh sáng thấp.
Nhóm nghiên cứu đạt được bước nhảy vọt về hiệu suất bằng cách huấn luyện AI trực tiếp trên chip quang học thay vì dựa vào mô phỏng kỹ thuật số, quá trình mà các nhà khoa học gọi là "chế độ tiến hoàn toàn". Họ mô tả chi tiết nghiên cứu trên tạp chí Nature, Live Science hôm 29/8 đưa tin.
Chế độ tiến hoàn toàn là một phương pháp huấn luyện AI, trong đó dữ liệu chuyển dịch theo một hướng duy nhất về phía trước, khác với phương pháp truyền thống mà dữ liệu thường được xử lý theo nhiều bước lặp lại. Khi ánh sáng truyền qua chip, nó tương tác với các bộ phận cực nhỏ góp phần điều chỉnh hướng cũng như điều tiết pha và cường độ của nó. Quá trình này gây ra thay đổi tức thì đối với những thông số của mô hình AI, cho phép nó học hỏi theo thời gian thực mà không cần xử lý lặp lại.
Chế độ tiến hoàn toàn giúp chip photon hoạt động thậm chí nhanh hơn trước. Loại chip này có nhiều lợi thế lớn so với chip thông thường. Chip dựa trên ánh sáng ít tiêu tốn năng lượng hơn hẳn và có thể thực hiện các phép tính nhanh hơn nhiều chip thông thường do xử lý nhiều tín hiệu cùng lúc. Đó là vì khác với electron, photon có thể di chuyển ở tốc độ ánh sáng và không sản sinh nhiệt khi truyền qua chip, dẫn tới quá trình xử lý nhanh và hiệu quả hơn.
Chip Taichi hoạt động tương tự những loại chip dựa trên ánh sáng khác, nhưng nó có thể thay đổi kích thước tốt hơn nhiều so với các đối thủ cạnh tranh do kết hợp một số lợi thế của chip photon hiện hành, bao gồm nhiễu xạ quang học.
Chip AI hoạt động hoàn toàn dựa trên ánh sáng có thể dùng cho mô hình AGI, hệ thống AI cực mạnh có trí thông minh và tư duy như con người, với khả năng học hỏi kỹ năng mới vượt ngoài dữ liệu huấn luyện. Dù công nghệ phải mất nhiều năm nữa mới trở thành hiện thực, các nhà phát triển Taichi cho biết thiết kế module của chip có nghĩa nhiều con chip để xây dựng hệ thống AI cực mạnh.
An Khang (Theo Live Science)